Eski paralarda kondisyon nedir?
Özellikle eski kağıt paralar için kullanılan bir terimdir ‘kondisyon’ kısaca paranın durumunu belirtir ve toplamda Çil den Zayıf’a kadar toplam 9 adet kondisyon çeşidi vardır. Şunu özellikle belirtmiştim önceki yazılarımda her eski para değerli değildir ve değerli yani nadir bile olsa bundan sonra devreye kondisyon kısmı giriyor.Bu konudaki yazımızı iyi okuyup artık sizde öğrenebilirsiniz para meraklısı yada eski para alanlar ve satanlar hepinizi ilgilendiren bir konu bu.
Eski Paraların değerleri Temiz Oluşuyla doğru orantılıdır.Bu konuyu kimse dikkat etmiyor çünkü.
Uluslararası kabul görmüş olan ayrıca S.C of World Paper Money’de yayınlanan kondisyon listesi aşağıdadır.
ÇİL, (ÇİL) – Parada herhangi bir katlama veya eskime söz konusu değildir. Harika bir şekilde korunmuş bu para, basım yeri, bankomat, piyasa ve kolleksiyoner tarafından hiç kullanılmamıştır. Kâğıt parada renk kaybı ve hiçbir şekilde bozulması olmaksızın çok temiz ve düzgündür. Köşeler keskin ve sivridir, yuvarlaklaşma kesinlikle olmamıştır. Kısaca para desteden çıktığı gibi ve kendi doğal parlaklığındadır.
ÇİL ALTI, (ÇA) – Paranın bir kısmında ya da köşesinde elle sayma izi veya tam ortada çok hafif bir kat izi, dikkatli bakıldığında zorlukla fark edilebilen kusuru vardır ancak kâğıdın yüzeyini kıran herhangi bir kusuru yoktur. Paranın bir kısmında bankadan kalma sayma izi veya merkezde ince bir katlama izi olabilir ancak ikisi ayni anda olmamalı. Kâğıt temiz ve orijinal parlaklığındadır. Köşeler yuvarlaklaşmamıştır. Bu şekildeki paralar iyi analiz edilmez ise çok çok temiz sayılabilir.
ÇOK ÇOK TEMİZ, (ÇÇT) – Çok az kullanılmış güzel bir paradır. Parada özellikle bulunabilecek kusur olarak üç taneye kadar ince çizik veya bir kuvvetli kırık olabilir. Kâğıt temiz ve orijinal parlaklığındadır. Köşeler çok az yuvarlaklaşmış olabilir. Kâğıt parada katlanmış kısmının kenarla buluştuğu noktada çok az bir yıpranma da olabilir. Bu tür eski paralara eğer nadir ise iyi para eder.
ÇOK TEMİZ, (ÇT) – Bu parada biraz daha fazla kullanımın fark edilebileceği ama yine de görsel olarak güzel bir para. Yatay ve dikey birkaç çizikler olabilir. Kâğıt çok az rengi atmış veya renginde solma olabilir. Kâğıdın kendisi düzgündür yani yumuşak (ezik) değildir. Çerçeve alanında yırtılma yoksa dahi kenarlar hafif yıpranmış olabilir. Köşeler de yıpranmış olabilir ancak tamamıyla yuvarlaklaşmamıştır.
TEMİZ, (T) -Özellikle döneminde kullanılmıştır ve ilk bakıldığında tedavül görmüş para olduğu anlaşılır ayrıca birçok çiziklere, kırıklara ve büküklere sahip olabilir. Kâğıt parada çok aşırı bir şekilde kirli değildir ancak parada bazı yumuşamalar vardır. Paranın kenarlarına bakılınca paranın çok kullanılmış olduğu bellidir ve ufak yıpranma yırtıkları olabiliyor. Yırtıklar genellikle çerçevededir, dizayn alanına kadar uzamaz. Para çok kullanıldığı için katlanmadan dolayı ortasında bir delik oluşmamıştır. Renkler belirgindir ama çok parlak değildir. Bir ya da iki zımba deliği olağandışı yıpranmak olarak sayılmaz. Genel görünüm hala istenen düzeydedir.
ÇOK İYİ, (Çİ) – Bu kağıt para yıpranmış ve çok kullanılmış bir para olmasına rağmen hala eksiksizdir. Paranın kenarlarında daha da fazla kullanımdan dolayı yıpranma, çentikler ve yuvarlaklaşma bulunabilir. Yırtıklar baskı alanına kadar uzanabilir. Boya lekesi ve renk bozulması olabilir. Bu eski paralar çok katlandığı için paranın ortasında bir delik oluşmuş olabilir. İğne ya da zımba deliği olabilir. Bu parada gevşek ve yumuşaklık vardır ama hiçbir parçada eksiklik yoktur.
İYİ, (İ) – İyice yıpranmış ve çok kullanılmış bir para. Uzun zaman tedavül görmesinden dolayı parada kalın birçok çizik ve kırıklar, iğne-zımba deliği, boya lekesi, renk bozulması, kenar yırtıkları, kir, merkezde delik, yuvarlaklaşmış köşeler gibi hasarlara sahip olabilir. Büyük parça eksiği bulunmaz. Kağıt üzerine kalemle resim yada şekil vb. çizilmiş olabilir.
ORTA, (O) – Tamamıyla gevşek, kirli, çok kullanılmış bir para. Büyük parçalar genellikle yırtık – pırtık şekilde olabilirler. Eski kağıt parada yırtıklar daha geniş olabilirler. Bu paranın belirsiz kısımları daha büyüktür.
ZAYIF, (Z) – Birçok hasardan dolayı para tabiri caiz ise işe yaramaz bir para gibi olmuş, eskimiş, , lekeli ,yıpranmış, parçaları eksik, şekiller çizilmiş, daha büyük delileri olan bir paradır. Parçaları bir arada bant tutuyor ya da yapıştırılmış olabilir. Düzgün olmayan kenarlar kesilip düzeltilmiş olabilir. Bu eski paralar eğer değerli bir para değil ise çöptür.
Arkadaşlar burada aldığınız eski kağıt paraların kondisyonu konusundaki bilgiler ile artık sizde bir paranın kondisyonunu belirleyebilirsiniz.
Yeni yazılarımız devam edecektir. İstediğiniz konular varsa yorum kısmına yazabilirsiniz.
Eski paralar hakkında en güzel site bu sanırsam , eski paralar hakkında hiç bir yerde bulamayacağınız bilgiler.
harika bir arşiv. valla tebrik ederim.