2024 yılına kadar Türkiye’deki toplam avm sayısında yaklaşık yüzde 10 artış bekleniyor
JLL Türkiye, 2021 üçüncü çeyreğine ait Türkiye’nin Makroekonomik ve Gayrimenkul Piyasası Bilgileri Raporu’nu açıkladı. Perakende, ofis ve lojistik kesiminin değerlendirildiği raporda, 2021 yılının üçüncü çeyreği baz alınırken 2024 yılına ait de çarpıcı öngörüleri yer alıyor.
Ticari gayrimenkul alanında finansal ve profesyonel hizmetler veren ve yatırım idaresi danışmanlığı sunan JLL Türkiye’nin raporuna nazaran, üçüncü çeyrekte canlanan perakende kesimi ve tüketici harcamaları iktisattaki büyümenin süreceğine işaret ediyor.
JLL Türkiye: “2024 yılında Türkiye’deki toplam AVM sayısının 482’ye yükselmesi bekleniyor”
Türkiye’nin Makroekonomik ve Gayrimenkul Piyasası Dataları Raporu’nda yer alan perakende bölümüyle ilgili dataları kıymetlendiren JLL Türkiye Eş CEO’su Dora Şahintürk, “Rapora nazaran, pandemi önlemlerine karşın 2020’nin üçüncü çeyreğinde 438 olan AVM sayısının 2021’in üçüncü çeyreğinde 445’e yükseldiği görülüyor. Türkiye’deki mevcut alışveriş merkezi arzının ise yeni açılan 3 alışveriş merkezinde 100.000 m2 toplam kiralanabilir alanın eklenmesiyle 13,7 milyon m2 düzeyine ulaştığı gözlemleniyor” dedi.
Şahintürk 2024 öngörülerini de aktardığı yorumuna şu halde devam etti: “İstanbul yüzde 37 oranıyla mevcut arzın çoğunluğuna mesken sahipliği yaparken, İstanbul’u sırasıyla yüzde 13 ile Ankara ve yüzde 5 ile İzmir takip ediyor. Mevcutta 37 alışveriş merkezinde yaklaşık 1,2 milyon m2 inşaat halinde kiralanabilir alan bulunurken, toplam arzın 2024 sonu prestijiyle 14,9 milyon m2 düzeyine ulaşması beklenmektedir. Paralel olarak, 2020 yılının birebir çeyreğinde 161 m2 olarak kaydedilen perakende yoğunluğu, 2021 üçüncü çeyreğinde 1.000 kişi başına 164 m2 olarak kaydedilmiş olup, 2024 yılında inşaat halindeki projelerin tamamlanmasıyla yaklaşık yüzde 10 artışla Türkiye’deki toplam AVM sayısının 482’ye ve 1.000 kişi başına 172 m2 olarak ulaşması bekleniyor”.
“Yeni çalışma sistemiyle A sınıfı ofisler, 2023 sonu prestijiyle yaklaşık 30 artacak”
Yeni çalışma tertibinin A sınıfı ofislere olumlu tesirine değinen JLL Türkiye Eş CEO’su Tarkan Ander ise ofis bölümüyle ilgili değerlendirmesinde şunları belirtti: “Yılın üçüncü çeyreği prestijiyle İstanbul’da mevcut A Sınıfı ofis arzı 5,7 milyon m2 düzeyine yükselirken, inşaat halindeki ofis arzı yaklaşık 1,8 milyon m² olarak gözlemlendi. 2023 sonu prestijiyle toplam A sınıfı ofis arzının 7,4 milyon m² düzeyini aşmasıyla yaklaşık yüzde 30 artış olması bekleniyor.
2021’in üçüncü çeyreğinde Asya yakasında Ataşehir, MİA’da ise Levent kiralama süreçleri bakımından öne çıkan alt pazarlar olmuştur. Bilişim ve teknoloji, biyoteknoloji ve ilaç ile hazır ofis şirketleri kiralama süreçlerinde en etkin şirketler olarak kaydedilmiştir. A sınıfı ofis binalarında boşluk oranında düşüş gözlemlenirken, 2021 ikinci çeyreğinde 16,9 oranında kaydedilen İstanbul MİA bölgesi boşluk oranı, pazara yeni arzın girişi ile yükselerek 3Ç 2021’de 18,3 olarak kaydedilmiştir.
2021’in birinci çeyreğinde 5,6 milyon metrekare olan ofis alanlarının, 2023 yılı sonunda 7,4 milyon metrekareyi aşması bekleniyor”.
“Perakende dalı, 2021 yılının üçüncü çeyreğinde lojistik pazarını canlandırdı”
JLL Türkiye’nin 2021 yılının üçüncü çeyreğini değerlendirdiği Türkiye’nin Makroekonomik ve Gayrimenkul Piyasası Dataları Raporu’nda, İstanbul ve Kocaeli alt pazarlarını kapsayan Marmara Bölgesi’ndeki toplam lojistik arzının 2021 üçüncü çeyreği prestijiyle 10,52 milyon metrekareye ulaştığı görülüyor.
Mevcut bilgilere nazaran, 2021’in üçüncü çeyreğinde 17.370 m2 lojistik depo kiralama süreci gerçekleşmiş olup, 2021 yılı toplamında kiralama süreçleri 221.636 m2 ’ye ulaşmıştır. Boşluk oranı ise 11,1 olarak kayıt altına alınmıştır. Lojistik pazarı 2021 üçüncü çeyreğinde de Covid-19 krizi sonrasında en ilgi gören pazarlardan biri olmaya devam etmiştir. 2021 yılında kiralama süreçlerinde en öne çıkan dallar sırasıyla 37 ve 35’lik hisse ile perakende ve e-ticaret olurken, 3. Parti Lojistik (3PL) 21 hisse ile sırayı takip etmiştir.
Pandeminin tesiriyle perakendecilerin çevrimiçi satış kanallarına yaptığı yatırımların da tesiriyle, pandemi nedenli kısıtlama kararlarıyla birlikte ortaya çıkan kayda paha talebi karşılamak için, perakende lojistik süreçlerini uygunlaştıran marketlerin tesiriyle kent lojistiği kavramının gündeme geldiği de 2021 yıl sonu beklentileri ortasında yer alıyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
